همگام با قرآن
پندهاي لقمان به فرزندش
يا بُنَيَّ إِنَّها إِنْ تَكُ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ في صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّماواتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطيفٌ خَبيرٌ
(لقمان/16)
اي فرزندم ! اگراعمال انسان ، ( در کوچکي) به اندازه ي دانه ي خردل باشد (و اين دانه ) در دل صخره اي يا در آسمان ها و زمين باشد ، خداوند آن را (براي محاسبه) مي آورد ( و حاضرخواهد ساخت) زيرا خداوند دقيق و آگاه است
محاسبه ي اعمال
- همانگونه که گفته شد در آيه 14 و15 از سوره ي لقمان ، به علت اهميت احترام به والدين ، قرآن کريم از بحث اندرز لقمان به فرزندش خارج گرديد و پس از تذکّر به اين موضوع ، در اين آيه دوباره به نصايح لقمان به فرزندش باز مي گردد ، در اين آيه به موضوع محاسبه ي اعمال انسان و علم و آگاهي خداوند به اعمال انسان مي پردازد ، ولقمان با اين پند خويش مي خواهد اعتقاد به جهان آخرت را به فرزندش ياد آور شود و در حقيقت مي خواهد به فرزند خويش تذکّر دهد که مواظب اعمال خود باشد زيرا اعمال انسان از علم و آگاهي خداوند بيرون نمي باشد و يک روز به حسابِ همه ي آنها خواهد رسيد .
- از اين آيه ي شريفه نيز مي توان استفاده نمود که يکي از آموزش هاي والدين نسبت به فرزندان خويش ، بايد آموزشِ عقايد و باورهايي باشد که در سعادت آنان نقش داشته و در آينده به اصلاح رفتار وکردار آنان مي انجامد ، علاوه بر اينکه ياد آوري علمِ خداوند به فرزندان - هر چند که آن عمل کوچک هم باشد- ، در خدا باوري و توجّه آنان به رفتار خويش نقش آفرين خواهد بود ، زيرا وقتي فرزندانِ انسان به اين باور برسند که حتي کوچکترين اعمال خوب يا بدي که از آنان سر مي زند ، محاسبه خواهد شد ، بيشتر مراقب رفتار خويش خواهند بود ، رسو لخدا صلي الله عليه وآله به ابوذر فرمودند : اي ابوذر ! به کوچکي گناه نگاه نکن بلکه به (بزرگي خدايي نگاه کن که ) نافرماني او را کرده اي ! (1)
پرسش : مقصودِ لقمان از اينکه مي گويد ؛ خداوند ازکوچکترين عمل انسان نيز آگاه است ، چه مي باشد ؟
پاسخ : مقصودِ لقمان از اين سخن ، آن است که به فرزند خويش محاسبه ي اعمال انسان را در جهان آخرت ، ياد آور ي نمايد ، تا فرزند او با اين آگاهي ، بيشتر مراقب رفتار خود باشد .
-----------------------
1-(قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص يَا أَبَا ذَرٍّ لَا تَنْظُرْ إِلَى صِغَرِ الْخَطِيئَةِ وَ لَكِنِ انْظُرْ إِلَى مَنْ عَصَيْتَ) مستدركالوسائل ج 11 ص 349 باب 43
درباره این سایت